น้ำเป็นความต้องการที่สำคัญที่สุดอันดับสองในการดำรงชีวิต เป็นผลให้คุณภาพน้ำได้รับดูแลอย่างใกล้ชิดโดยหลักการในทางวิทยาศาสตร์
น้ำเป็นความต้องการที่สำคัญที่สุดอันดับสองในการดำรงชีวิตซึ่งอันดับแรกคืออากาศ เป็นผลให้คุณภาพของน้ำได้รับการศึกษาอย่างกว้างขวางในทางวิทยาศาสตร์
คำจำกัดความน้ำที่มีคุณภาพได้รับความนิยมมากที่สุดคือ “ลักษณะทางกายภาพ เคมี และชีวภาพของน้ำ” คุณภาพของน้ำเป็นตัววัดสภาพของน้ำที่สัมพันธ์กับความต้องการของสิ่งมีชีวิตหนึ่งชนิดหรือมากกว่า และ/หรือต่อความต้องการหรือจุดประสงค์ของมนุษย์
พารามิเตอร์วัดคุณภาพน้ำ
มาตรฐานที่ใช้กันมากที่สุดที่ใช้ในการติดตามและประเมินคุณภาพของน้ำบ่งบอกถึงสุขภาพของระบบนิเวศ ความปลอดภัยในการสัมผัสกับมนุษย์ การขยายมลพิษทางน้ำ และสภาพของน้ำดื่ม มีผลกระทบอย่างมากต่อการประปา และบ่อยครั้งเป็นตัวกำหนดทางเลือกในการจัดหาน้ำ
พารามิเตอร์คุณภาพน้ำที่นิยมวัดมีดังต่อไปนี้
การจำแนกประเภทของน้ำ
ตามแหล่งที่มา น้ำสามารถแบ่งออกเป็นน้ำบาดาลและน้ำผิวดิน น้ำทั้งสองประเภทสามารถเสี่ยงต่อการปนเปื้อนจากกิจกรรมทางการเกษตร อุตสาหกรรม และในบ้าน ซึ่งอาจรวมถึงสารมลพิษหลายประเภทเช่นโลหะหนัก ยาฆ่าแมลง ปุ๋ย สารเคมีอันตราย และน้ำมัน
สามารถจำแนกได้เป็นสี่ประเภท น้ำดื่ม น้ำปนเปื้อน (มลพิษ) และน้ำที่ติดเชื้อ คำจำกัดความทางวิทยาศาสตร์ที่พบบ่อยที่สุดนี้มีดังนี้:
- น้ำดื่ม (Potable water): ดื่มได้อย่างปลอดภัย มีรสชาติดี และใช้ได้สำหรับใช้ในครัวเรือน
- น้ำที่ปนเปื้อน (มลพิษ) (Contaminated water): เป็นน้ำที่มีสารทางกายภาพ เคมี ชีวภาพ หรือกัมมันตภาพรังสีที่ไม่พึงประสงค์ และไม่เหมาะสำหรับดื่มหรือใช้ในครัวเรือน
- น้ำที่ติดเชื้อ (Infected water): มันถูกปนเปื้อนด้วยสิ่งมีชีวิตที่ทำให้เกิดโรค
เครื่องวัดคุณภาพน้ำพารามิเตอร์อื่นๆ
ตารางมาตรฐานคุณภาพของน้ำและพารามิเตอร์ที่จำเป็นต้องวัด
| พารามิเตอร์ | กรมอนามัย | อย | สมอ |
|---|---|---|---|
| คุณภาพน้ำทางกายภาพ/ฟิสิกส์ | |||
| - ความเป็นกรดและด่าง (pH) | 6.5-8.5 pH | 6.5-8.5 pH | 6.5-8.5 pH |
| - ความขุ่น (Turbidity) | ไม่เกิน 5 NTU | ไม่เกิน 5 ซิลิกาสเกล | ไม่เกิน 5 NTU |
| - สีของน้ำ (Color) | ไม่เกิน 15 แพลทินัม-โคบอลต์ | ไม่เกิน 20 ฮาเซนยูนิต | ไม่เกิน 5 แพลทินัม-โคบอลต์ |
| - กลิ่น | ไม่กำหนด | ต้องไม่มีกลิ่น แต่ไม่รวมกลิ่นคลอรีน | ไม่กำหนด |
| คุณภาพน้ำทางเคมีทั่วไป | |||
| - สารละลายทั้งหมดที่เหลือจากการละเหย (TDS) | ไม่เกิน 1,000 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล |
| - ความกระด้าง (Hardness) | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล |
| - ซัลเฟต | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 200 มก./ล |
| - คลอไรด์ | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล |
| - ไนเตรท | ไม่เกิน 50 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล |
| - ฟลูออไรด์ | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล |
| - ลิเนียอัลคิลเบนซีนซัลโฟเนต | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.2 มก./ล | ไม่เกิน 0.2 มก./ล |
| - ฟีนอลิกซับสแตนซ์ | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.001 มก./ล | ไม่เกิน 0.001 มก./ล |
| คุณภาพน้ำทางโลหะหนักทั่วไป | |||
| - เหล็ก (Fe) | ไม่เกิน 0.5 มก./ล | ไม่เกิน 0.3 มก./ล | ไม่เกิน 0.3 มก./ล |
| - แมงกานีส (Mn) | ไม่เกิน 0.3 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล |
| - ทองแดง (Cu) | ไม่เกิน 1.0 มก./ล | ไม่เกิน 1.0 มก./ล | ไม่เกิน 1.0 มก./ล |
| - สังกะสี (Zn) | ไม่เกิน 3.0 มก./ล | ไม่เกิน 5.0 มก./ล | ไม่เกิน 3.0 มก./ล |
| - อะลูมิเนียม (Al) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.2 มก./ล | ไม่กำหนด |
| คุณภาพน้ำทางโลหะหนักที่เป็นพิษ | |||
| - ตะกั่ว (Pb) | ไม่เกิน 0.01 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.01 มก./ล |
| - โครเมียม (Cr) | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล |
| - แคดเมียม (Cd) | ไม่เกิน 0.003 มก./ล | ไม่เกิน 0.005 มก./ล | ไม่เกิน 0.003 มก./ล |
| - สารหนู (As) | ไม่เกิน 0.01 มก./ล | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่เกิน 0.01 มก./ล |
| - ปรอท (Hg) | ไม่เกิน 0.001 มก./ล | ไม่เกิน 0.002 มก./ล | ไม่เกิน 0.001 มก./ล |
| - ซีลิเนียม (Se) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.01 มก./ล | ไม่เกิน 0.01 มก./ล |
| - ไซยาไนด์ (CN-) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.1 มก./ล | ไม่เกิน 0.07 มก./ล |
| - แบเรียม (Ba) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 1.0 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล |
| - เงิน (Ag) | ไม่กำหนด | ไม่เกิน 0.05 มก./ล | ไม่กำหนด |
